روز پدر

پیشینهٔ جهانی و سنت‌ها
در شماری از کشورهای کاتولیک روز پدر را در ۱۹ مارس، روز جشن یوسف مقدس، گرامی می‌دارند.

آلمان

روز پدر در آلمان (به آلمانی|Vatertag) نسبت به دیگر کشورهای جهان متفاوت است.روز عروج مسیح به آسمان به عنوان روز پدر در نظر گرفته شده‌است (روز سه شنبه، چهل روز پس از عید پاک). این روز، یک تعطیلی رسمی است و در برخی مناطق آلمان به آن «روز مرد» (به آلمانی: Männertag) یا «روز آقایان» (به آلمانی: Herrentag) نیز می‌گویند. در شمال و خاور آلمان سنت بر این است که در این روز گروه‌هایی از مردان (افراد جوان و میانسال و نه نوجوانان) به صورت گروهی به پیاده‌روی و گردش بیرون شهر می‌روند و یک یا چند واگن کوچک (به آلمانی: Bollerwagen) که باید با دست آن را کشید به دنبال خود می‌برند. آنان در این واگن‌های کوچک، شراب، آبجو و غذاهای سنتی می‌گذارند. بسیاری از مردان از این روز به عنوان فرصتی برای مست کردن سود می‌جویند.

این سنت‌ها احتمالاً ریشه در آیین‌ها و نمایش‌های (بازسازی) روز عروج مسیح و حرکت آن‌ها به سوی کشتزاران دارد. برخی از مردان مانند نقش شخصیت‌های ولگرد و می‌خوار در نمایش‌های قرن ۱۷، به خوردن شراب و مست کردن می‌پردازند. بعضی نیز نقش افراد «آقازاده» را انتخاب می‌کنند و در مناطق شهری و خیابان‌ها به ویژه در برلین به ایفای نقش خود می‌پردازند (از سده ۱۹ به این سو چنین بوده‌است).با این حال بسیاری از پدران ترجیح می‌دهند به جای بیرون‌روی و سرمستی در کنار خانوادهٔ خود بمانند.برخی نیز از تعطیلی مدرسه‌ها استفاده می‌کنند و به تعطیلات خانوادگی می‌روند.

ایالات متحده آمریکا

در ایالات متحده آمریکا روز پدر در سومین یکشنبهٔ ماه ژوئن جشن گرفته می‌شود. این روز نخستین بار در ۱۹ ژوئن ۱۹۱۰ در اسپوکین گرامی داشته شد. پس از آن در شهرهای فیرمونت (Fairmont) و کرستون (Creston) این روز گرامی داشته شد، اما شکل امروزی آن و تعطیلی این روز برگرفته از جشن‌های آن دوران نبود.[نیازمند منبع]

روز پدر به شکل امروزی آن از سوی سونورا اسمارت داد (Sonora Smart Dodd) زادهٔ آرکانزاس ایجاد شد. پدر او ویلیام جکسون اسمارت، یکی از کهنه سربازان دوران جنگ داخلی آمریکا بود، او به تنها شش فرزندش را در اسپوکین بزرگ کرده بود. دختر او سونورا، بسیار تحت تأثیر تلاش‌های آنا جارویز برای جااندازی روز مادر قرار گرفته بود، برای همین او روز ۵ ژوئن زادروز پدرش را به عنوان روز پدر معرفی کرد اما آمادگی لازم برای برگزاری مراسم بزرگداشت را نداشت، در نتیجه مراسم به سومین یکشنبهٔ ژوئن منتقل شد.

خیلی زود ویلیام جنینگ برایان به صورت غیررسمی از این مراسم حمایت کرد. در ۱۹۱۶ خانوادهٔ وودرو ویلسون رئیس‌جمهور وقت نیز برای او مراسم بزرگداشت روز پدر را برگزارد. در ۱۹۲۴ کالوین کولیج رئیس‌جمهور آن دوران پیشنهاد کرد که روز پدر به عنوان یک روز ملی شناخته شود. در ۱۹۶۶ رئیس‌جمهور لیندون بینز جانسون روز پدر را روز تعطیل خواند که باید در سومین یکشنبهٔ ژوئن جشن گرفته شود، اما تا سال ۱۹۷۲ این روز به عنوان روز تعطیل به رسمیت شناخته نشده بود تا اینکه در دوران ریاست جمهوری ریچارد نیکسون پذیرفته شد.

در سالیان گذشته خرده فروشان در این روز به فروش کارت‌های تبریک و هدیههای مردانه مانند ابزار الکترونیکی می‌پردازند. در مدرسه‌ها و مکان‌های مربوط به بچه‌ها نیز می‌کوشند تا برنامه‌هایی برای بزرگداشت پدران از سوی کودکان ترتیب داده شود یا اینکه فرزندان با همکاری یکدیگر هدیه‌هایی را برای پدرانشان آماده کنند.

شمار تماس‌های تلفنی در این روز از شمار تماس در روز مادر کمتر است اما درصد استفاده از سامانهٔ Collect Call در این روز نسبت به روزهای دیگر سال حتی روزهای شلوغ بسیار بیشتر است همچنین تماس‌های تلفنی در روزهای مادر و پدر بیشتر طول می‌کشند.

در کل، شمار تماس‌های تلفنی، کارت تبریک‌های خریداری شده و هدیه‌های آماده در روز مادر نسبت به روز پدر افزون‌تر است و این بدین معنی است که شمار فرزندانی که با مادر خود زندگی می‌کرده‌اند (می‌کنند) نسبت به شمار پدرها بیشتر است.

اسپانیا

روز پدر (به اسپانیایی: El Día del Padre) در روز جشن یوسف مقدس، در ۱۹ مارس گرامی داشته می‌شود. در این روز مقدس، بانک‌ها و بسیاری از مغازه‌ها تعطیل‌اند.

استرالیا

مردم در استرالیا، در اولین یکشنبهٔ سپتامبر روز پدر را گرامی می‌دارند، این روز تعطیلی عمومی نیست. هر ساله در ۳۲ شهرستان ایالت ویکتوریا برای بزرگداشت پدران و نشان دادن اهمیت نقشی که آن‌ها در تربیت فرزندان دارند، جشنی برگزار می‌شود و به پدران برگزیده «جایزهٔ پدر سال» (به انگلیسی: Father of the Year Award) داده می‌شود.

ایتالیا

در ایتالیا، مطابق سنت‌های کاتولیک روم، روز پدر را در ۱۹ مارس، «روز یوسف مقدس» (به ایتالیایی: Festa di San Giuseppe) گرامی می‌دارند. این روز یک تعطیلی عمومی نیست.

ایرلند

در جزیرهٔ ایرلند (هم ایرلند شمالی و هم خود ایرلند) در سومین یکشنبهٔ .

ایران

در ایران پیش از انقلاب، روز ۲۴ اسفند زادروز رضا شاه بر پایهٔ گاهشمار ایرانی روز پدر نامیده می‌شد. پس از انقلاب سال ۵۷ این روز به ۱۳ رجب قمری زادروز علی بن ابی‌طالب امام نخست شیعیان تغییر یافت. زرتشتیان نیز جشن شهریورگان را به عنوان روز پدر برگزار می‌کنند.

برزیل

در برزیل، روز پدر را سه ماه پس از روز مادر در دومین یکشنبهٔ ماه اوت گرامی می‌دارند. نخستین بار در اواسط دههٔ ۱۹۵۰ میلادی یک روزنامه‌نگار به نام سیلویو برینگ (Sylvio Bhering) روز بزرگداشت عمران (پدر مریم) را به عنوان روز «سرپرست خانواده» برگزید. (این روز برابر است با روز پدرخوانده در میان کاتولیک‌ها)

بریتانیا و شمال ایرلند

در بریتانیا روز پدر را در سومین یکشنبهٔ ژوئن فرخنده می‌دارند. این روز تعطیل همگانی نیست.

پاکستان

در پاکستان روزی به نام روز پدر وجود ندارد. تنها آنانی که از آمریکاییان تأثیر گرفته‌اند به پیروی از آن‌ها سومین یکشنبهٔ ژوئن را به عنوان روز پدر خجسته می‌دارند.

پرتغال

در پرتغال در ۱۹ مارس (مطابق سنت کلیسای کاتولیک)، روز پدر را شاد می‌دارند. در این روز بانک‌ها تعطیل نیستند.

دانمارک

در دانمارک در ۵ ژوئن[۱۳] هم‌زمان با روز قانون اساسی، روز پدر نیز مبارک داشته می‌شود. این روز تعطیل عمومی است.

رومانی
رومانی تنها کشور از ۲۷ کشور اتحادیهٔ اروپا بود که روزی ویژهٔ پدران نداشت.[۱۴] از سال ۲۰۱۰ تصمیم بر این شده‌است که در دومین یکشنبهٔ ماه مه این روز را به صورت رسمی گرامی دارند. روز پدر در سال ۲۰۱۲ در ۱۳ مه در نظر گرفته شده‌بود.

زلاندنو

در زلاندنو روز پدر در نخستین یکشنبهٔ سپتامبر خجسته داشته می‌شود. این روز تعطیل عمومی نیست.

ژاپن

در ژاپن در سومین یکشنبهٔ ژوئن روز پدر را فرخنده می‌دارند. این روز تعطیل عمومی نیست.

سیشل

در سیشل در ۱۶ امین روز ژوئن روز پدر را مبارک می‌دارند که تعطیلی عمومی نیست.

جهان عرب

روز پدر در جهان عرب در ۲۱ ژوئن هر سال، نخستین روز تابستان گرامی داشته می‌شود. انتخاب این روز به این دلیل است که در این کشورها روز مادر در نخستین روز بهار جشن گرفته می‌شود.

کانادا

روز پدر در کانادا در سومین یکشنبهٔ ماه ژوئن است و این روز یک تعطیلی عمومی نیست. معمولاً افراد در این روز، روز خود را با پدر خانواده سپری می‌کنند، جشن کوچکی می‌گیرند و هدیه می‌دهند.

کره

در کره، روز پدر و مادر را در ۸ مه هر سال خجسته می‌دارند. این روز تعطیل رسمی نیست.

لهستان

روز پدر را در لهستان در ۲۳ ژوئن همایون داشته می‌دارند.

مالزی

در مالزی در سومین یکشنبهٔ ژوئن روز پدر را فرخنده می‌دارند. این روز تعطیل همگانی نیست.

هنگ کنگ
در هنگ کنگ در سومین یکشنبهٔ ژوئن روز پدر را خجسته می‌دارند. این روز تعطیل سراسری نیست.

تقویم میلادی

رویداد	روز	کشور
	۲۳ فوریه	روسیه (روز دفاع از میهن)
	۱۹ مارس	آندورا (Dia del Pare)  بولیوی  هندوراس[۱۵]  ایتالیا (Festa del Papà)		لیختن‌اشتاین  پرتغال (Dia do Pai)  اسپانیا (Día del Padre, Dia del Pare, Día do Pai)  استان آنتورپ (بلژیک)
دومین یکشنبهٔ ماه مه	۹ مه در سال ۲۰۱۰ ۸ مه در سال ۲۰۱۱ ۱۳ مه در سال ۲۰۱۲	رومانی(Ziua Tatălui)
	۸ مه	کره جنوبی (روز پدر و مادر)
سومین یکشنبهٔ مه	۱۶ مه در سال ۲۰۱۰ ۱۵ مه در سال ۲۰۱۱ ۲۰ مه در سال ۲۰۱۲	تونگا
روز عروج مسیح	۱۳ مه در سال ۲۰۱۰ ۲ ژوئن در سال ۲۰۱۱ ۱۷ مه در سال ۲۰۱۲	آلمان
اولین یکشنبهٔ ژوئن	۶ ژوئن در سال ۲۰۱۰ ۵ ژوئن در سال ۲۰۱۱ ۳ ژوئن در سال ۲۰۱۲	لیتوانی (Tevo diena)   سوئیس
	۵ ژوئن	دانمارک (هم‌زمان با روز قانون اساسی)
دومین یکشنبهٔ ژوئن	۱۳ ژوئن در سال ۲۰۱۰ ۱۲ ژوئن در سال ۲۰۱۱ ۱۰ ژوئن در سال ۲۰۱۲	اتریش  بلژیک
سومین یکشنبهٔ ژوئن	۲۰ ژوئن در سال ۲۰۱۰ ۱۹ ژوئن در سال ۲۰۱۱ ۱۷ ژوئن در سال ۲۰۱۲	افغانستان  آلبانی  آنتیگوآ و باربودا  آرژانتین  باهاما  بحرین  بنگلادش  باربادوس  بلیز  برمودا  برونئی  بلغارستان  کانادا  شیلی	چین  کلمبیا  کاستاریکا[۱۶]  کرواسی  کوبا[۱۷]  قبرس  جمهوری چک  دومینیکا  اکوادور  اتیوپی  فرانسه  غنا  یونان	گویان  هائیتی[۱۸]  هنگ کنگ  مجارستان  جمهوری ایرلند  جامائیکا  ژاپن  کوزوو  ماداگاسکار  مالزی  مالت  موریس  مکزیک[۱۹]	میانمار  نامیبیا  هلند  نیجریه  عمان  پاکستان  پاناما[۲۰]  پاراگوئه  پرو[۲۱]  فیلیپین[۲۲]  پورتوریکو  سنت لوسیا  سنت وینسنت و گرنادین‌ها	سنگاپور  اسلواکی  آفریقای جنوبی  سری‌لانکا  ترینیداد و توباگو  ترکیه  بریتانیا  ایالات متحده آمریکا  ونزوئلا  زامبیا  زیمبابوه
	۱۷ ژوئن	السالوادور[۲۳]	گواتمالا[۲۴]
اولین روز تابستان	۲۱ ژوئن	لبنان[۲۵]  مصر  اردن  سوریه  اوگاندا
	۲۳ ژوئن	نیکاراگوئه	لهستان
دومین یکشنبهٔ ژوئیه	۱۱ ژوئیه در سال ۲۰۱۰ ۱۰ ژوئیه در سال ۲۰۱۱ ۸ ژوئیه در سال ۲۰۱۲	اروگوئه
آخرین یکشنبهٔ ژوئیه	۲۵ ژوئیه در سال ۲۰۱۰ ۳۱ ژوئیه در سال ۲۰۱۱ ۲۹ ژوئیه در سال ۲۰۱۲	جمهوری دومینیکن
دومین یکشنبهٔ اوت	۸ ماه اوت در سال ۲۰۱۰ ۱۴ ماه اوت در سال ۲۰۱۱ ۱۲ ماه اوت در سال ۲۰۱۲	برزیل  ساموآ
	۸ ماه اوت	تایوان
اولین یکشنبهٔ سپتامبر	۵ سپتامبر در سال ۲۰۱۰ ۴ سپتامبر در سال ۲۰۱۱ ۲ سپتامبر در سال ۲۰۱۲	استرالیا  فیجی	نیوزیلند  پاپوآ گینه نو
دومین یکشنبهٔ سپتامبر	۱۲ سپتامبر در سال ۲۰۱۰ ۱۱ سپتامبر در سال ۲۰۱۱ ۹ سپتامبر در سال ۲۰۱۲	لتونی
سومین یکشنبهٔ سپتامبر	۱۹ سپتامبر در سال ۲۰۱۰ ۱۸ سپتامبر در سال ۲۰۱۱ ۱۶ سپتامبر در سال ۲۰۱۲	اوکراین
اولین یکشنبهٔ اکتبر	۳ اکتبر در سال ۲۰۱۰ ۲ اکتبر در سال ۲۰۱۱ ۷ اکتبر در سال ۲۰۱۲	لوکزامبورگ
	۱۲ نوامبر	اندونزی
دومین یکشنبهٔ نوامبر	۱۴ نوامبر در سال ۲۰۱۰ ۱۳ نوامبر در سال ۲۰۱۱ ۱۱ نوامبر در سال ۲۰۱۲	استونی  فنلاند  ایسلند	نروژ  سوئد
	۵ دسامبر	تایلند (روز تولد شاه پومیپون ادونیده)
	۲۶ دسامبر	بلغارستان
گاه‌شمار هندو
تعریف	روز	کشور/منطقه
Bhadrapada Amavasya	۲۹ ماه اوت در سال ۲۰۱۱	نپال[۲۶] Buwaako Mukh Herne Din or बुवाको मुख हेर्ने दिन (कुशे औंशी)	هند
گاه‌شمار اسلامی
تعریف	روز	کشور/منطقه
تولد علی بن ابی طالب	۱۳ رجب هجری قمری	ایران[۲۷]